رژیم غذایی در پیشگیری از آلزایمر و زوال عقلی

آیا خوردن یک غذای خاص یا رعایت یک رژیم مشخص میتواند از زوال عقل ناشی از بیماری آلزایمر جلوگیری کند یا آن را به تعویق اندازد؟ مطالعات زیادی نشان میدهد که آنچه می خوریم بر توانایی تفکر و به خاطر سپردن ما تأثیر می گذارد. این یافته ها باعث شده است که به تحقیق در حوزۀ الگوهای کلی غذا خوردن و اینکه آیا آنها ممکن است تفاوتی در شرایط فرد ایجاد کنند پژوهش‌هایی صورت گیرد.

برخی از مطالعات نشان داده است که رژیم غذایی مدیترانه ای و رژیم غذایی MIND (که شامل غذاهایی است که فشار خون را کاهش میدهد) و دیگر الگوهای تغذیه ای سالم میتواند شناخت افراد را بهبود ببخشد. در حال حاضر، محققان با جدیت بیشتری این رژیم‌ها را آزمایش می‌کنند تا ببینند که آیا این رژیم ها می‌توانند از بیماری آلزایمر یا زوال عقلی ناشی از افزایش سن جلوگیری کنند یا آن را به تاخیر بیاندازند.

تغییرات در مغز می تواند سال ها قبل از ظهور اولین علائم آلزایمر رخ دهد. تشخیص این تغییرات اولیه مغز، فرصتی برای پیشگیری یا به تاخیر انداختن علائم زوال عقل را ایجاد میکند. دانشمندان در حال بررسی راه های ممکن برای رسیدن به این هدف هستند که از جملۀ این راه ها میتوان به داروها، تغییرات سبک زندگی و ترکیبی از این مداخلات اشاره کرد. برخلاف سایر پیش زمینه های آلزایمر که نمی توانیم آنها را تغییر دهیم، مانند سن و ژنتیک، سبک زندگی افراد مانند رژیم غذایی، ورزش و تمرینات شناختی قابل کنترل هستند.

چگونه چیزی که می خوریم می تواند بر مغز ما تأثیر بگذارد؟ این امکان وجود دارد که خوردن یک رژیم غذایی خاص بر مکانیسم های بیولوژیکی، مانند آسیب سلولی و التهاب، که زمینه ساز آلزایمر هستند، تأثیر بگذارد. یا شاید رژیم غذایی به طور غیرمستقیم با تأثیر بر سایر عوامل زمینه ساز آلزایمر مانند دیابت، چاقی و بیماری قلبی عمل کند.

یکی از رژیم‌های غذایی که شواهد امیدوار کننده‌ای را نشان می‌دهد، رژیم مدیترانه‌ای است که بر مصرف میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل، حبوبات، ماهی و سایر غذاهای دریایی تاکید دارد. در این نوع رژیم استفاده از روغن‌های غیر اشباع مانند روغن زیتون، گوشت قرمز، تخم مرغ و شیرینی محدود می‌شود.

همچنین رژیم غذایی MIND (Mediterranean–DASH Intervention for Neurodegenerative Delay) که ترکیبی از رژیم مدیترانه‌ای و رژیم DASH (Dietary Approaches to Stop Hypertension) است، فشار خون بالا که یکی از عوامل زمینه‌ساز بیماری آلزایمر است را کاهش می‌دهد.

رژیم غذایی MIND

رژیم غذایی MIND بر روی مصرف غذاهای گیاهی که در پیشگیری از زوال عقل مؤثر هستند تمرکز دارد. این رژیم شامل مصرف 10 گروه غذایی سالم می‌شود:

سبزیجات سبز برگ	حداقل 6 وعده در هفته
سبزیجات دیگر	حداقل 1 وعده در روز
انواع توت ها (تمشک، توت خشک و…)	حداقل 2 وعده در هفته
غلات کامل (نان، برنج و ماکارونی کامل)	حداقل 3 وعده در روز
ماهی	1 وعده در هفته
مرغ	2 وعده در هفته
حبوبات	3 وعده در هفته
آجیل	5 وعده در هفته
روغن زیتون

در رژیم غذایی MIND گوشت قرمز، شیرینی‌جات ، پنیر، کره گیاهی و حیوانی، فست فود و غذاهای سرخ شده به میزان محدود مصرف می‌شود.

رژیم غذایی مدیترانه ای می‌تواند با تأثیر بر بهبود سلامت قلب و عروق به عملکرد مغز کمک کند و خطر زوال عقل را کاهش دهد. دو مطالعه اخیر نشان می دهد که به عنوان بخشی از این رژیم غذایی، خوردن ماهی قوی ترین عامل موثر بر عملکرد شناختی بالاتر مانند تفکر و استدلال و همچنین کاهش سرعت زوال توانایی‌های شناختی باشد. در مقابل، رژیم غذایی غربی خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی را افزایش می‌دهد و به پیری سریع‌تر مغز کمک می‌کند.

منبع : https://www.nia.nih.gov/health/what-do-we-know-about-diet-and-prevention-alzheimers-disease

مترجم: نرگس باستانی