اقدامات اولیه

اقدامات اولیه

چالشی برای غلبه و انطباق با نیاز‌های بیماران مبتلا به آلزهایمر

بیمارمبتلابه آلزهایمربتدریج مشکلاتی را دررابطه بامراقبت ازخودتجربه خواهدنمود. ابتداممکن است فقط به کمک ومساعدت مختصری نیاز داشته باشد، امانهایتأمراقبین، کلیه مراقبت های شخصی آنها را برعهده خواهندگرفت. چنین وضعیتی برای بیماران بسیاردشواربوده وازدست دادن استقلال وزندکی خصوصی برای آنها عمده خواهد شد.
این بروشور پیشنهاداتی رابرای مواجه با چالشهای مربوط به مراقبت های شخصی، ارائه می نماید. مراقبین باید نسبت به توانائیها، ترس ها وواکنش های بیمارخود، آشنایی داشته تا بتوانندمراقبت های روزانه ضروری رابرای آنهافراهم نمایند.

فعالیت های شخصی روزمره عبارتند از:

• حمام کردن
• لباس پوشیدن
• آراستن
• توالت کردن
• خوردن
• مراقبت از دندان

حمام کردن

حمام کردن غالبأمشکلترین نوع مراقبت شخصی است که مراقبین بیماران باآن مواجه هستند. ازآنجائیکه حمام کردن کاملأ یک کار خصوصی است لذابیمار مبتلا به آلزهایمر ممکن است آنرا ناخوشایند وتهدیدآمیزتلقی کرده وبنوبه خود ممکن است رفتار‌های ایذایی مانند جیغ کشیدن، مقاومت کردن ومشت زدن ازخود نشان دهد. این رفتار‌ هاغالبأرخ می‌دهدچراکه بیمار نمی‌داند چرا استحمام داده می‌شود ویاحوصله تحمل چنین رفتارناخوشایندی را که مغایر عفت بوده و موجب سلب آسایش وی می‌گردد را ندارند.
اقدامات زیررا می‌توانید انجام دهید:
حمام را از پیش آماده نمائید.
وسایل مورد نیاز حمام مانند حوله، لیف، شامپو، صابون رااز پیش تهیه نموده تا در حمام فقط به کار شستشو مشغول شوید. دمای حمام راچک کنید تامطمئن شوید که سرد نباشد.

از وضعیت ایمنی حمام اطمینان حاصل نمایید

برای ممانعت از سقوط بیمار، دستگیره‌های لازم راروی دیوار ولبه وان نصب نموده وازکف پوش غیرلغزنده و صندلی مخصوص حمام باارتفاع کافی استفاده نمایید.
اگر از وان استفاده می‌نمایید،دقت کنید ۵ تا۱۰ سانتی متر آب درآن جمع شده باشد ودرجه آب را برای پیشیگری ازسوختگی بیمار تنظیم نمایید. هرگز بیماررا تنها درحمام رها نکنید.
به بیمارکمک کنید تا احساس کند می‌تواند خود را کنترل کند.
در هریک از کارها بیمار را به فعالیت مشغول داشته و اورا هدایت کنید. ممکن است شما به تجربه بیشتری نیاز داشته باشید تا دریابید بیمار وان حمام را ترجیح می‌دهد یا دوش آب را و نیز اینکه بهترین ساعت درطول روز از نظر بیمار برای استحمام کردن چه موقع است.
بیمار را در هریک از کارهای استحمام به فعالیتی بگمارید
مطمئن گردید که بیمار در هریک از کارها نقشی را ایفا می‌کند. مثلأ از او بخواهید که بطری شامپو و یا لیف را در دستان خود نگهدارد.
حرمت بیمار را حفظ کنید
برخی بیماران برای برهنه شدن احساس شرم و خجالت زیادی مکنند. اجازه دهید که در صورت تمایل بیمار خود را با حوله ویا چیزی شبیه به آن در حمام بپوشاند.

نگران دفعات حمام کردن نباشید

ممکن است لازم نباشد هر روز بیمار را حمام کنید. ممکن است بین حمام کردن، آب کشیدن نیز کفایت کند.

با بیمار با ملاطفت رفتار کنید

ممکن است پوست بیمار خیلی حساس باشد. از مالیدن محکم آنهم با اشیاء خشک اجتناب کنید.

انعطاف داشته باشید

شستن موهای سر بیمار شاید مشکل ترین کار باشد. طوری این کار را انجام دهید که آب کمتری روی صورت بیمار ریخته شود.

لباس پوشیدن

ظاهرفیزیکی هرشخص درحس اعتماد بنفس وی موثر است. برای فردمبتلا به آلزهایمرانتخاب لباس وبه تن کردن آن احساس حرمان را القا می‌کند. بیمارممکن است نحوه لباس پوشیدن را از یاد برده باشد ویا در مقابل انتخاب لباس ووظایف مربوطه احساس شکست نماید.
کمک به بیماردر لباس پوشیدن:
انتخاب لباس را ساده کنید.
اگر انتخاب لباس سخت ودشوار باشد بیمارممکن است احساس اضطراب ووحشت کند. بیماررا درمقابل انتخاب تنها دونوع پیراهن وشلوار قرار دهید. کمد لباس را ازوجود لباسهای اضافی خالی نگهدارید.
لباس ها را منظم بچینید.
لباس ها را به ترتیبی که قرار است پوشیده شود، بچینید ویا بیماررا مختصرأوکوتاه راهنمایی کنید. مانند : به جای اینکه بگویید
“ لباست را بپوش” بگویید “ پیراهنت را بپوش ”. بیمار را هول نکنید، تعجیل شما باعث اضطراب بیمار می‌شود.
لباسهای ساده و راحت را انتخاب کنید.
پیراهن هایی که دگمه هایش درجلو قرار دارند گاهی راحتتر ازبلوزهایی هستند که بایستی از بالا پوشیده شوند. دگمه، و زیپ را با عوض کنید که ممکن است برای بیمار ساده‌تر باشد. مطمئن شوید که بیماراز دمپایی های راحت و غیر لغزنده استفاده کند.
انعطاف داشته باشید
اگر بیماری می‌خواهد لباسی را مکرارأ استفاده کند، سعی کنید ازآن لباس ویا نوع مشابه، آن چند تا داشته باشید ممکن است بیماری تمایل داشته باشدچند لباس راروی یکدیگر بپوشد. اگر لباسها با یکدیگر هماهنگی ندارند از او انتقاد نکنید او را تشویق کنید.

آراستن خود

بیمار مبتلا به آلزهایمر ممکن است فراموش کند که چگونه به وضع ظاهر خود مانند شانه کردن، درست کردن ناخن‌ها و اصلاح کردن صورت رسیدگی کند؛ ممکن است بیمار از وسایلی چون ناخن گیر وریش تراش هراس داشته باشد.
اقدامات زیررا انجام دهید:
اقدامات روزمره آرایش را تدوام بخشید
اگر بیماری عادت داشت که همیشه به آرایشگاه ویا گالریهای زیبایی مراجعه کند، اورا ببرید. اگر اینکار باعث خستگی او می‌شود در صورت امکان آرایشگر را به منزل بیاورد. اجازه دهید که بیمار آرایش های معمول خود را انجام دهد.
کارهای آرایشی را همراه بیمار انجام دهید.
موهای خود را شانه کنید واز بیمار بخواهید که اینکار را تقلید کند.
از وسایل ساده‌تر استفاده کنید.
از وسایلی که استفاده از آنها پیچیدگی کمتری داشته وبکاربردن آنها ساده‌تر باشد استفاده کنید.

اجابت مزاج

معمولأ بی اختیاری ادرار ومدفوع در بیماران آلزهایمری شایع است. بی اختیاری ادرار دلایل متعددی دارد: ممکن بیمار در درک احساس ادرار دچار مشکل باشد، فراموش کند که توالت کجاست، یا ناشی از عوارض دارویی باشد. با یک پزشک برای رد علل پزشکی بی اختیاری ادرار مشورت کنید.
اقدامات زیر به بیماری که فاقد کنترل ادرار است کمک می‌کند:
موانع را کنار بگذارد
مطمئن شوید که درآوردن لباسهای بیمار به سادگی امکانپدیر است. مسیر توالت از مبلمان وسایروسایل منزل پاکسازی شود.
علائمی را درمعرض دید بیمارقراردهید.
علائمی که نشاندهنده توالت باشد روی درب توالت نصب کنید. (متفاوت بودن کف‌پوش حمام وتوالت در تفکیک آنها برای بیمار کمک می‌کند.)
یادآوری کننده تعبیه کنید
بیمار را ترغیب کنید تا توالت را مکررأ استفاده کند.
علائم بیقراری بیمار را که مانند قدم‌زدن وتغییر قیافه که می‌تواند ناشی از نیاز به توالت کردن باشد درنظر داشته باشید
بی اختیاری را رد‌یابی کنید.
ببینید کی بی‌اختیاری رخ می‌دهد،برای آن برنامه‌ریزی کنید. مثلأ اگر هر دو ساعت یکباراتفاق می‌افتد پیش از بروز، بیماررابه توالت ببرید. اگرنیمه شب‌بیمار را اتفاق می‌افتد مصرف مایعات را از شب قبل محدود کرده

ونیمه‌شب بیماررا به توالت ببرید. ممکن است بخواهید یک دستشویی قابل انتقال درکنار تختخواب قراردهید.
استفاده از البسه مخصوص بی‌اختیاری
درموارد بی‌اختیاری ممکن است استفاده از ملافه‌های پلاستیکی دررختخواب بیمارویا استفاده از پوشک‌های بزرگ لازم گردد.
حمایت کننده باشد.
کمک کنید تا علی‌رغموجود بی‌اختیاری، بیمار احساس احترام به خود را حفظ کند. نگرش اطمینان بخش به بیماربه کاهش احساس شرم در وی کمک می‌کند.

غذا خوردن

غذای مناسب برای حفظ بدنی سالم و قوی ضروری است. تغذیه منظم ازمواد مغذی چالشی است برای بیمارمبتلا به آلزهایمر زیرا وی درمقابل تنوع وانتخاب غذا، فراموشکاری نسبت به غدا خوردن ونوشیدن چیزهایی که قبلأ استفاده می‌کرده احساس شکست می‌کند.

به روشهای زیربه غذا خوردن بیمار کمک کنید:
زمان غذا خوردن را با آرامش وراحتی همراه سازید.
غذارا درمحیطی آرام ودوراز دسترسی به تلویزیون ودیگر عوامل حواس بکشید. میز غدا راساده بچینید، وسایلی که برای غداخوردن ضروری هستند روی میز بگذارید وازسایر وسایل که می‌توانند باعث گیجی بیمار بشوند اجتناب کنید.
دریک وعده تنها یک نوع غدا آماده کنید.
بیمارممکن است نتواند ازمیان غذای گوناگون یکی را انتخاب کند. تنها دریک وعده، یک یا دو نوع غذابکشید. مثلأ پوره سیب زمینی وگوشت پخته.
استقلال بیماررا ترغیب کنید.
اجازه دهید بیمار بجای بشقاب در کاسه غذا بخورد و قاشق را بجای چنگال استقاده کندو حتی از دستهای خود کمک بگیرد.
درانتخاب غذا انعطاف داشته باشید
ممکن است بیمارناگهان به غدایی تمایل نشان دهد ویا برعکس غذایی را که قبلأ دوست داشته کناربگذارد.

نسبت به علامت خفگی هوشیار باشید.

ممکن است بیماردربلع غذا احساس دشواری کند. ازمصرف غذایی که به سختی جویده می‌شوند مانند هویج بطور کلی خودداری کنید.

مراقبت از دندان

مراقبت درست از دهان ودندان مانع از بروز مشکلات بعدی غذاخوردن، هضم غدا ویا استفاده از دندان مصنوعی درسالهای آتی می‌گردد. با این وجود ممکن است بهداشت دهان فقط بعلت اینکه بیمار نحوه شستن دندانها را فراموش کرده ویا اهمیت آن را ازیاد برده است.
مراقبین بیمار با بکارگیری روشهای زیر نقش مهمی در حفظ بهداشت دهان ودندان بیمار دارند:
دستور الاعمل مختصروکوتاه صادر کنید.
مانند:“ دندانهایت را بشور ” ممکن است برای فهمیده شدن مشکل باشد.این دستور را به مراحل کوچکتر تقسیم کنید: “ مسواکت را بردار” ، “خمیر دندان روی مسواک بگذار ” و “دندانهایت را بشور”.

از روش آینه استفاده کنید.

یک مسواک بردارید و جلوی آینه شستن دندانها را نشان دهید ویا با دستهای خود نحوه مسواک کردن را به آرامی نشان دهید.
حفظ مراقبت روزانه از دهان
بعد از هر بار غذا دندانها را مسواک زده ونخ دندان بکشید. دندانهای مصنوعی را هر شب درآورده وبشورید. لثه‌ها وسقف دهان را برس بکشید. مواظب علائم ناراحتی باشید. درهم کشیدگی صورت هنگام غذاخوردن می تواند بعلت درد دهان یا دندان مصنوعی نامناسب باشد.
ویزیت مکرر ومستمرتوسط دندانپزشک.
مراقبت مستمر از دهان از اصول بهداشتی است. از دندانپزشک خود محصولات و روشهایی که به درتسهیل درمراقبت از دندان بیمارکمک می‌کند. جویا شوید.

نکاتی در مورد نحوه کمک به مراقبت های شخصی

• خود را با نیازها ، مسائل وتمایلات بیمار انطباق
دهید.
• به بیمار کمک کنید تاآنجائیکه مقدوراست مستقل
باقی بماند.
• انعطاف پذیر باشد.
• رویکردهای جدید را تجربه کنید.
• محصولات جدید بهداشت شخصی فردی مانند
مسواک وصندلی حمام را تجربه کنید.
• در انجام کارها، بیمار را دست وپاچه نکنید.
• به ارتباط غیر کلامی بیمار توجه کنید.
• دستورالعمل ها را ساده کنید.
• لغات ساده، کوتاه ومستقیم استفاده کنید.
• در هرمرحله از انجام کارها بیمار را هدایت کنید.
• بیمار را نشویق، و مورد اطمینان قرار دهید.
• با بیمار با حوصله، درک کننده وحساس رفتار
کنید.